Od 30 grudnia 2024 r. użytkownicy giełd i kantorów kryptowalutowych działających w Unii Europejskiej będą musieli dostosować się do nowych wymagań, które wynikają z Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1113, zwanego potocznie „Travel Rule”. Nowe przepisy, które mają na celu zapobieganie praniu pieniędzy (AML) oraz finansowaniu terroryzmu (CFT), nakładają na giełdy i kantory kryptowalutowe obowiązek rejestrowania i raportowania wszystkich transferów kryptowalut, zarówno wpłat, jak i wypłat.
Weryfikacja tożsamości – teraz jeszcze bardziej szczegółowa
Obecnie użytkownicy giełd kryptowalutowych muszą przechodzić proces weryfikacji tożsamości, czyli KYC (Know Your Customer), aby móc dokonywać wpłat lub wypłat. Jednak nowe przepisy wprowadzają dodatkowe obowiązki związane z rejestrowaniem szczegółowych informacji dotyczących każdej transakcji. Oznacza to, że każda wpłata i wypłata będzie musiała być opatrzona danymi dotyczącymi zarówno nadawcy, jak i odbiorcy.
Przykład: Krzysiek, który chce przelać 0,5 BTC na giełdę, musi nie tylko potwierdzić swoją tożsamość, ale również upewnić się, że wszystkie szczegóły dotyczące jego adresu portfela są zgodne z wymaganiami. Dodatkowo, na prośbę giełdy bądź kantoru Krzysiek musi wykazać pochodzenie środków na swoim adresie i udowodnić ich legalność. Giełda z kolei musi zarejestrować te informacje i przekazać je odpowiednim organom na ich żądanie. Taki poziom szczegółowości zapewnia możliwość pełnej identyfikacji źródeł i przeznaczenia środków.
Wpłata kryptowalut na giełdę – co się zmieni?
Nowe przepisy wprowadzają dodatkowy obowiązek, który dotyczy użytkowników wpłacających kryptowaluty na giełdę. Dotychczas, weryfikacja tożsamości była obowiązkowa, ale teraz giełda musi także zebrać dane na temat nadawcy transferu oraz potwierdzić, że użytkownik faktycznie kontroluje portfel, z którego dokonywana jest wpłata. W praktyce może to oznaczać, że Krzysiek, chcąc wpłacić środki z prywatnego portfela, zostanie poproszony o przedstawienie dodatkowych informacji, takich jak dowód posiadania portfela, z którego wysyła kryptowaluty.
To oznacza, że każda wpłata wymaga teraz dokładniejszej dokumentacji i ścisłego potwierdzenia tożsamości nadawcy. Przykładowo, jeśli Krzysiek przelewa środki z portfela sprzętowego, może być zobowiązany do udostępnienia dowodu własności tego portfela, co może wiązać się z dodatkowymi krokami weryfikacyjnymi.
Wypłata kryptowalut – dodatkowe formalności
W przypadku wypłaty kryptowalut, nowe przepisy wymagają, aby giełdy dokładnie weryfikowały odbiorcę środków. Użytkownik chcący wypłacić kryptowaluty do portfela prywatnego musi nie tylko podać adres portfela, ale również udowodnić, że jest właścicielem tego adresu. To oznacza, że Krzysiek, wypłacający swoje kryptowaluty do prywatnego portfela, będzie musiał dostarczyć dodatkowe informacje, takie jak podpis cyfrowy lub inne potwierdzenie własności portfela.
Ponadto, giełdy będą zobowiązane do rejestrowania tych informacji i ich udostępniania na żądanie odpowiednich organów. W przypadku wykrycia nieprawidłowości lub braku odpowiednich informacji, giełda może wstrzymać transfer do momentu, aż użytkownik dostarczy wszystkie wymagane dane. Wypłaty do portfeli niepowiązanych z innymi giełdami (tzw. portfele samodzielne, ang. self-hosted wallets) będą szczególnie uważnie monitorowane, aby upewnić się, że nie są one wykorzystywane do działań niezgodnych z prawem.
Anonimowość użytkowników – koniec z pełną prywatnością
Jednym z głównych celów wprowadzenia nowych przepisów jest zmniejszenie anonimowości transferów kryptowalut. W praktyce oznacza to, że nawet jeśli użytkownik jest już zweryfikowany, to każda jego transakcja będzie śledzona, a dane będą udostępniane odpowiednim organom nadzorczym, jeśli zajdzie taka potrzeba. Ogranicza to prywatność użytkowników, którzy dotychczas mogli korzystać z kryptowalut w sposób bardziej anonimowy, zwłaszcza przy transferach na prywatne portfele.
Przykład: Anonimowość była jednym z głównych atutów korzystania z kryptowalut dla wielu użytkowników. Teraz, kiedy Krzysiek wypłaca swoje kryptowaluty z giełdy, dane dotyczące tej transakcji są rejestrowane i mogą zostać przeanalizowane przez organy ścigania. Może to oznaczać, że w przypadku podejrzeń o nielegalną działalność, nawet wypłata do prywatnego portfela może być przedmiotem kontroli.
Nowe obowiązki dla giełd i kantorów
Giełdy i kantory kryptowalut będą musiały dostosować swoje procedury do nowych wymogów, co może wpłynąć na czas realizacji transakcji oraz na zwiększenie liczby formalności związanych z transferami. Procedury weryfikacyjne mogą być bardziej rygorystyczne, a każda transakcja będzie musiała być rejestrowana i dokumentowana. Ponadto, giełdy będą zobowiązane do przechowywania tych danych przez określony czas oraz do udostępniania ich odpowiednim organom na żądanie.
W praktyce oznacza to, że użytkownicy mogą spodziewać się wydłużonego czasu realizacji transakcji oraz konieczności dostarczania dodatkowych dokumentów, co może wpłynąć na wygodę korzystania z kryptowalut. Jednocześnie jednak nowe przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i przejrzystości rynku kryptowalut, co może przyczynić się do zwiększenia zaufania do tego sektora.
Podsumowanie – co to oznacza dla użytkowników?
Podsumowując, od 30 grudnia 2024 r. użytkownicy giełd i kantorów kryptowalutowych muszą przygotować się na nowe wymagania dotyczące rejestrowania i raportowania transferów kryptowalut. Każda wpłata i wypłata będzie wiązała się z obowiązkiem dostarczenia dodatkowych informacji, co może wpłynąć na anonimowość oraz wygodę korzystania z kryptowalut. Z jednej strony zwiększa to przejrzystość rynku, z drugiej jednak ogranicza swobodę i prywatność użytkowników.
Nowe przepisy wprowadzają wyższy poziom bezpieczeństwa, ale jednocześnie oznaczają więcej formalności dla osób korzystających z giełd i kantorów. Przykłady te pokazują, jak bardzo zmienia się sposób, w jaki użytkownicy będą mogli wpłacać i wypłacać kryptowaluty, co z pewnością wpłynie na przyszłość rynku kryptowalutowego w Europie.
